Teletıp Nedir? Estetik Tedavilerde Uygulama Alanları Nelerdir?

Teletıp Nedir? Estetik Tedavilerde Uygulama Alanları Nelerdir?

Av. Arb. Bahadırhan Tabak “Estetik Hukuku” serimizde bu hafta teletıp konusunu anlatıyor:

Bahadır bey, Teletıp nedir ve uygulama alanları nelerdir? Değerli bilgilerinizi paylaşmanızı rica ediyoruz:

Covid-19 pandemisi ile birlikte hastaların bulaş riskinden endişe ettikleri için tıbbi sorunlarıyla ilgili zaruri olmadıkça hastane ve diğer sağlık kuruluşlarına gitmekten çekinmeleri beraberinde hasta ile hekimin çevrimiçi ortamda bir araya gelmelerini sağlayacak uygulamaların hayata geçirilmesi ihtiyacını doğurdu.

Teletıp Kavramı 1970'lerden Beri Kullanımda

Aslında teletıp kavramı 1970’lerde kullanıma girmiş bir kavram. Bugün yaygın olarak kullanılan hasta-hekim görüşmelerinin ötesinde geniş bir uygulama sahası olan, teknoloji ile paralel olarak ilerleyen bir süreç aslında teletıp.

Geleneksel anlamda hasta ve hekimin fiziki olarak yüz yüze gelerek yürüttüğü tıp hizmetinin ötesinde teletıp sayesinde mekândan bağımsız olarak tıp hizmeti icra edilebilmektedir.

Telekonsültasyon, Teleradyoloji, Telecerrahi, Teledermatoloji, Telepsikiyatri gibi kavramlar teletıpın uygulama alanlarına ilişkin zikredilen kavramlar arasındadır.

Örneğin bugün uzaktan robotik cerrahi uygulamaları sayesinde bir hekim kendisinden kilometrelerce uzaktaki bir hastayı ameliyat edebilmektedir.

Esasen bu uygulama da telecerrahi olarak ifade edilen teletıp teknolojisinin sağladığı imkan ve uygulamalardan bir tanesidir.

Teknolojik Gelişmeler ve İnternet, Teletıp İmkanlarını Artırıyor

İnternet altyapısının iyileştirilmesi ve teknolojik imkanların artması teletıp konusunda imkan ve kabiliyetleri de her geçen gün arttırmaktadır.

Bu teknoloji ile kırsal bölgelere sağlık hizmetinin götürülmesi, uzman personel ve cihazların belirli merkezlerde toplanarak maliyetlerin düşürülmesi, muayene için harcanan yol ve konaklama harcamalarından tasarruf edilmesi, ve bekleme sürelerinin kısalması teletıp teknolojilerinin faydaları arasında sayılmaktadır.

Hasta ve Hekim Çevrimiçi Ortamda Bir Arada

Pandemi ile birlikte teletıpın en çok konuşulan yönü ise yukarıda bahsettiğimiz gibi hasta ve hekimi çevrimiçi ortamda bir araya getiren uygulamalar.

Pandeminin başlarında bu konunun hukuken uygulanabilirliği çokça tartışılsa da bugün pek çok örneği ile hali hazırda uygulanmakta ve pandemi geçse dahi kalıcı hale gelecek gibi gözükmektedir.

Teletıp hizmeti veren hem kamu hem de özel sağlık kuruluşları bulunduğu gibi sağlık işletme ruhsatı bulunmadığı halde bir ticari şirket ve girişim olarak hasta ve hekimleri bir araya getiren uygulamalar da bu alanda faaliyet gösterebilmektedir.

Bugün için teletıp hizmetlerinin mevzuatta bir karşılığı bulunmamakta ve uygulamalar mevcut mevzuat düzenlemelerine en uygun olacak şekilde planlanmaya ve icra edilmeye çalışılmaktadır.

Ancak yasal altyapısının oluşturulmamış olması beraberinde pek çok soru işaretini ve yoruma açık noktaları da beraberinde getirmektedir.

Konunun uzmanları tarafından da bu konuda bir yasal düzenleme yapılması gereği sıkça vurgulanmaktadır.

Konu özelindeki tartışmaların ana başlıkları ise şu şekilde;

• Teletıp uygulamalarının uzaktan teşhis ve tedavi yasağını ihlal edip etmeyeceği,

• Tıp hizmetin bu mecrada hangi sınıra kadar gerçekleştirebileceği,

• Teşhis koymanın ve akabinde tedavi planlamanın, reçete yazmanın ne kadar yasal olabileceği,

• Burada yer alan hekimlerin teletıp hizmeti veren kuruluşlardan yararlanmalarının hekimlik meslek etiği kurallarındaki aracılardan yararlanmayı yasaklayan düzenlemeyle ne kadar bağdaşacağı,

• Hekimlerin reklam yasakları,

• Kişisel verilerin korunması mevzuatımızdaki düzenlemeler ışığında teletıp hizmeti esnasında kişisel verilerin ve daha özelde sağlık verilerin ne şekilde korunabileceği ve mevzuata uygun şekilde nasıl bu hizmetin icra edilebileceği,

• Sosyal güvenlik sistemimizin veya mevcut sağlık sigortalarının bu hizmetleri kapsama alıp almayacakları.

Yasal Bir Altyapı Oluşturulmalı

Bu yasal altyapı oluşturulana kadar teletıp hizmeti vermek isteyen kurum ve kuruluşlar verecekleri hizmetle ilgili ilkeleri net bir şekilde çizmeli ve yukarıda değinilen başlıklarla ilgili politikalar oluşturup bu politikalara riayet ederek uygulamalarını hizmete almalıdırlar.

Ben teletıpın mevcut yasal düzenlemeleri ihlal etmeyecek şekilde icra edilebileceğini ancak bunun sınırlarının net bir şekilde çizilmesi gerektiğini bunun için de yakın gelecekte yasal bir altyapının oluşturulmasının zaruri olduğunu düşünüyorum.

Teletıp Hangi Tıbbi Alanlar İçin Uygun?

Diğer bir konu ise teletıp hizmetinin tıbbın hangi alanlarında ve ne şekilde icra edilebileceğine ilişkin ilgili uzmanlık dallarındaki derneklerin görüş ve önerileridir.

Örneğin bir dermatolojik rahatsızlığın tespitinde bugün yüksek kaliteli görüntüleme cihazları ve yüksek çözünürlüklü görsel ve video aktarımı ile dermatolojik bir hastalığın tespitinin mümkün olabileceği ifade edilmektedir.

Bunun gibi her alandaki ilgili uzmanların bu konuyla ilgili bir çalışma yapıp teletıpın ilgili branşta ne şekilde ve hangi noktaya kadar icra edilebileceği ile ilgili tavsiye kararlar alması yerinde olacaktır.

Estetik, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi'de Teletıp

Estetik, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi alanında da teletıp hizmeti verilmesi düşünülebilir. Özellikle sağlık turizmi ile koordineli şekilde gerçekleştirilecek bir teletıp hizmeti çok verimli ve faydalı olacaktır.

Bu alanda ülkemizin yurt dışından çokça hasta kabul etmesi ve sağlık turizminin aktif bir şekilde uygulama alanı bulması teletıp hizmetini estetik cerrahi branşı için cazip ve uygulanabilir hale getirmektedir.

Yurt dışındaki bir hastanın hekimle ön görüşmesini WhatsApp gibi uygulamalar veya telefon üzerinden yapması yerine bir teletıp uygulaması üzerinden gerçekleştirmesi çok daha sağlıklı ve güvenilir olacağı kanaatindeyim.

Bu hem operasyon öncesi görüşmelerin ve verilerin daha sağlık bir ortamda aktarımının ve depolanmasının sağlanması, hem de bu tarz uygulamalar ile daha fazla insana ulaşıp ülkemize gelen yabancı hasta sayısının artması ve ülke ekonomisine katkı anlamında da yararlı uygulamalar olacağını düşünmekteyim.


Konuk yazarımız İstanbul Barosu'na kayıtlı Av. Arb. Bahadırhan Tabak, kurucularından olduğu BT Avukatlık ve Arabuluculuk Bürosu bünyesinde sağlık hukuku konusunda avukatlık ve danışmanlık hizmeti veriyor.
Tel: 0530 233 86 36
E-mail: [email protected]