Halluks Valgus

Kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, yüksek topuklu, dar, sivri burunlu ayakkabı kullanımının ayakta şekil bozukluğuna yol açarak halluks valgusu tetiklediği düşünülmektedir. 

30 yaş ve üzeri kadınların ayaklarında halluks valgus oluşumunda 1.sebebin yanlış ayakkabı seçimi olduğu söylenebilirken, genetik nedenlere bağlı olarak ortaya çıktığı durumlarda, ergenlik dönemi öncesi gibi çok erken yaşlarda görülebilir. Halluks valgusun nedenleri şöyle sıralanabilir: 

Ayak başparmağının normal açısından ne kadar saptığı radyolojik değerlendirmeyle belirlenir ve hastalığın derecesine karar verilir. Derece belirlemede kullanılan referans aralıkları şu şekildedir:

1.   Hafif Seviye: < 20 derece

2.   Orta Seviye: 21-40 derece

3.   İleri Seviye: > 40 derece

Hastalığı tedavi etmekten ziyade negatif etkilerini azaltıp konfor sağlamaya yönelik bazı uygulamalar mevcuttur.  

 En etkilisi doğru ayakkabı seçimi olan yöntemler şöyle sıralanabilir:

 

Yukarıda sıralanan koruyucu tedavi yöntemlerinin fayda etmediği ileri seviyelerde, ağrı kişinin günlük hayatını olumsuz etkileyecek kadar dayanılmaz hale gelebilir. Bu durumda hastayı sağlığına kavuşturmak için tek çözüm cerrahi müdahaledir. 
  
Ameliyat, ortopedi ve travmatoloji dalında uzman bir operatör doktor tarafından yapılır. Doktorlar halluks valgus hastalarını tıbben gerekmedikçe, yalnızca estetik nedenlerle ameliyat etmez. 

Halluks valgusta deformasyonun açısına bağlı olarak farklı ameliyatlar uygulanmaktadır. Yalnızca yumuşak dokuya müdahale edilen ve iyileşme süresi daha kısa olan ameliyatlar olabileceği gibi kemik kesisi gerektiren daha ağır ameliyatlar da planlanabilir. Ameliyat öncesinde ayağın üç farklı açıdan röntgeni çekilir ve deformasyonun şekline ve oluş sebebine göre uygun cerrahi girişime karar verilir. Bu seçimin doğru yapılması, hastalığın ameliyat sonrasında tekrarlamasını önleyeceği için çok önemlidir. Halluks valgus ameliyatı aynı anda iki ayağa birden uygulanabilir ancak iki ayakta farklı derecede seyrediyorsa ayrı tarihlerde yapılır.

 

Epidural ya da genel anestezi altında uygulanan ameliyatın süresi, yapılacak işlemlere bağlı olarak 45-90 dakika arasında değişir. Operasyon sonrasında hasta ilk gün hastanede kalır ve sonra doktor tarafından kendisine verilen özel ayakkabıları ile evine geçer.  

Halluks valgusun tedavisi için birden fazla ameliyat yöntemi ve buna bağlı olarak farklı iyileşme süreçleri mevcuttur. Örneğin, yalnızca yumuşak doku müdahalesi ile tamamlanan ameliyatların ardından günlük yaşantıya dönme süresi 3-4 hafta iken kemik kesisi gerektiren büyük operasyonlardan sonra en az 6 haftalık bir iyileşme süreci gerekmektedir.  

 

Ameliyat sonrasında hastalar belli bir süre kendilerine verilen özel halluks valgus ayakkabılarını kullanırlar ve ev dışındaki yaşantılarında da bu ayakkabıları giyerler. Ameliyatı takip eden 4.haftada yapılan doktor kontrolünde ayağın röntgeni çekilerek ameliyat sonrası durumuna bakılır. Doktorun uygun görmesi durumunda özel halluks valgus ayakkabıları çıkartılıp geniş burunlu rahat ayakkabılara geçilebilir. Kemik kesisi yapılmış olan bir halluks valgus ameliyatından sonra ayağın tam iyileşmesi yaklaşık olarak bir yıl sürmektedir.  

 

Ameliyat sonrası iyileşme dönemi ameliyatın şekline bağlı olarak farklılık gösterir. Bununla birlikte hastalar ilk haftanın ardından ayaklarının ön kısmına ağırlık vermeyecek şekilde yürüyebilmektedir. Masa başında çalışan hastalar, doktorun onayı olması halinde 2.haftadan itibaren işlerine dönebilirler. Efor gerektiren ve uzun süre ayakta kalınan işlerde ise ameliyat sonrasında doktorun belirttiği sürenin sonuna kadar beklenmelidir. 

Halluks valgus ameliyatı sonrasında ameliyatın şekline ve hastanın iyileşme durumuna göre doktor onayı ile 4-6 hafta içerisinde hafif egzersizlere başlanabilir. Profesyonel sporcuların aktif spor hayatına dönmesi daha uzun bir süre gerektirirken iyileşme süreci yine ameliyatın şekline ve hastanın iyileşme hızına bağlıdır. 

Halluks valgus ameliyatı sonrasında doktorun verdiği özel ayakkabılar kullanılır ve bu şekilde ameliyat sonrası ayak konforu sağlanır. Kemiğin kaynaması ve ayaktaki ödemin geçmesi ameliyattan sonraki 2.ay civarında gerçekleşir. Bu dönemden sonra da ameliyat bölgesinde hafif ağrı hissedilmesi normaldir. Ameliyat sonrasında doktorlar, 5 santimden yüksek topuklu ve dar ayakkabılar giyilmesini önermez.