Prof. Dr. Emel Güngör: “Akne tedavisi sadece ergenlik döneminde yapılan bir uygulama değildir”

Ortaokul ya da lisede ergenlik sivilcelerinin olması kabul edilebilir bir durumdur zira çoğu gençte vardır. Üniversite başlangıcında da bu aynı şekilde devam edebilir.  Fakat 21-22 yaşın üstüne çıktığında hala akne sorunu yaşamak çok daha can sıkıcı olabiliyor. Yaptığımız araştırmalara göre Amerikan Dermatoloji Akademisi, 30'lu, 40'lı, 50'li yaşlarında ve sonrasında, giderek daha fazla kadın ve erkeğin akne sorunu yaşadığını ifade ediyor. Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Emel Güngör’e akne tedavisi, ergenlik, yetişkin akne sorunlarını ve cilt bakımı nasıl yapılır, sivilce neden çıkar sorularını sorduk:

“Öncelikle şunu söylemeliyim, sizin de belirttiğiniz gibi sanılanın aksine akne sorunu, sadece ergenlik dönemine özgü bir problem değildir. Ayrıca akne tedavisi sadece ergenlik döneminde yapılan bir uygulama da değildir. 11 ila 30 yaş aralığındaki bireylerin %80’inde akne sorununu gözlemleriz ve hatta daha ileride 30’lu, 40’lı yaşlarda da karşımıza çıkar. Evet akneyi en fazla yüz bölgesinde gözlemleriz ama sırt, göğüs bölgesi, omuzlar dahil kolların üstüne doğru ve hatta kalçalar da bile çıkabilir. Yüz bölgesinde çıkan akne sorunu bedendekilerden daha can sıkıcıdır zira, hasta sürekli aynalarda kendi yüzündeki akne sorunu görür ve başta özgüven eksikliği olmak üzere pek çok ruhsal problemler yaşayabilir. Akne sorunu, bir mutsuzluk sebebidir.

Şunu unutmamak gerekiyor, akne tedavi edilmesi şart olan bir cilt hastalığıdır. Kadınlarda 24 yaşına, erkeklerde ise 22'ye kadar gençlik sivilcesini gözlemleyebiliriz. O yaşlardan sonra çıkanlar ise artık yetişkin akne sorunu olarak kaşımıza çıkar. Yetişkin kadınlarda akne sorununun oluşma olasılığı daha yüksektir ancak elbette erkeklerde de görülebilir.

Akne, sivilce neden oluşur? Akne sorununun birincil nedeni, aşırı hızlı hücre yenilenme süreci olan retansiyon hiperkeratozdur ve genetiktik. Annenizin veya babanızın sivilceye eğilimli bir cildi varsa, muhtemelen sizin de akne, sivilce sorununuz olacaktır. Ama akne sorunu gerçekten o kadar da kasvetli bir durum değil! Ne kadar inatçı olursa olsun akne tedavisiyle bu sorunun üstesinden gelmek, temel cilt bakım rutinini öğrenerek, cildinizi kontrol altında tutmak mümkün. Sadece şunu bilmekte fayda var, genetik olarak sivilceye yatkınsanız aknelerin deri yüzeyinin altında oluşmaya devam edeceğinin farkında olmalısınız.

Ergenlik çağındaki sivilceler dediğim gibi, yüzün her yerinde, sırtta, göğüs ve omuzlarda ortaya çıkma eğilimindedir. Sıklıkla 15 yaşına kadar iltihaplı hale gelmez. Bu noktaya kadar, ergen sivilcelerinin çoğu iltihaplı değildir, küçük ten renginde yumrulardır. Gençler ayrıca daha fazla siyah noktaya ve tıkanmış gözeneklere sahip olma eğilimindedir. Kızlar daha önce gelişmeye başladığından yani östrojen ve testosteron gibi hormonların daha evvel devreye girmesiyle 10 veya 11 yaşlarında sivilce sorunu başlayabilir ve genellikle alında iltihaplı olmayan şişlikler şeklinde gözlemleriz. Yaklaşık 13-14 yaşlarında, genç kızlar sivilcelerin biraz kızarmaya ve iltihaplanmaya başladığını ve yüzlerinden yanaklara ve çeneye doğru ilerlediğini fark ederler. Erkeklerde ise, ergenliğe daha geç başladıkları için sivilceler daha geç çıkabilir. 14 veya 15 yaşlarında yanaklarda, çene hattında ve çenede kırmızı iltihaplı sivilceler oluşmaya başlayabilir. Genç erkeklerin 17 yaşına yaklaştıkça kistik akne gelişme olasılığı daha yüksektir. Bu, testosteron gibi androjen hormonlarının yükseldiği yaştır.

Yetişkinlerde görülen akneler ise daha çok alt yüz, çene ve çene hattındaki ciltte nodüller yani kırmızı, iltihaplı ve yaklaşık bir kurşun kalem silgisi başı büyüklüğünde olabilir. Genellikle tıkanmış gözeneklerde, bakterilerin enfeksiyon ve iltihaplanmaya yol açtığında meydana gelir. Aşırı aktif yağ bezleri ve testosteronun ergen sivilcelerinde büyük rolü olsa da, yetişkin sivilceleri biraz daha karmaşıktır. Barsak ve hormon dengesizliği, gıda duyarlılıkları, akneyi tetikleyen gıdalar, ilaçlar ve vitamin takviyeleri ve daha pek çok şey düşünülebilir. Hormonal bazlı doğum kontrol hapları veya cihazları da yine yetişkin sivilcelerini tetikleyebilir.

Şimdi gelelim akne tedavi planlamasına, cilt bakımına… Temelde, ergen ve yetişkin sivilceleri aynı şekilde tedavi edilir ama birkaç küçük farklılık vardır. Lütfen akne tedavisi için bir dermatolog ile görüşün ve kesinlikle kulaktan dolma reçetelerle, akne tedavisi ilaçları ile geri dönülmez bir soruna yol açmayın. Akne tedavisi evde doktorunuzun önerileriyle devam etmeli ve reçete ettiği akne tedavisi ilaçları ile ya da farklı klinik uygulamalarıyla yapılmalıdır. Ergenlik sivilceniz veya yetişkin sivilceniz, hangisi olursa olsun, en iyi akne tedavi planınız iyi bir cilt temizleme rutinine sahip olmanızdır. Cilt tipinize uygun hafif bir nemlendirici, gözenekleriniz için uygun temizleyiciler ve daha pek çok temel cilt bakımı ürünlerini ve yöntemlerini dermatoloğunuzdan öğrenebilirsiniz. “